W dniu 21 czerwca 2023 r. w gmachu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbyła się uroczysta inauguracja polskiej sieci ds. Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) — Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich + (KSOW+), będącej częścią Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027.
KSOW+ jest kontynuacją dotychczasowej sieci funkcjonującej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, ale ze znacznie większym i szerszym zakresem działania, niż miało to miejsce w poprzednim okresie WPR. Przełoży się to zarówno na efektywność sieci, ale również ujednolicenie działań partnerskich w ramach WPR, gdyż swoim zakresem będzie obejmować zagadnienia dotyczące I i II filaru Wspólnej Polityki Rolnej.
Wydarzenie odbyło się z udziałem sekretarza stanu w MRiRW pana Janusza Kowalskiego oraz licznie przybyłych przedstawicieli administracji centralnej i samorządu terytorialnego, doradztwa rolniczego, instytutów badawczych, rolniczych uczelni wyższych, agencji rolnych, samorządu rolniczego, związków zawodowych rolników, organizacji pozarządowych oraz partnerów KSOW, a także innych znamienitych gości, w tym osób powołanych do prac w ramach Komitetu Sterującego KSOW+.
– Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich+ to przede wszystkim platforma wymiany wiedzy, informacji i doświadczeń pomiędzy zainteresowanymi stronami. Informacje te dotyczą rolnictwa i obszarów wiejskich, w tym dobrych praktyk i możliwości, które przynosi wsparcie przewidziane w Planie Strategicznym WPR – powiedział wiceminister Janusz Kowalski, otwierając spotkanie.
Głównym zadaniem KSOW+ jest wsparcie wdrażania Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027 na etapach jego projektowania, zmiany oraz realizacji poszczególnych interwencji. Służą one m.in. rozwojowi innowacyjnego i zrównoważonego rolnictwa, jak również rozwojowi przedsiębiorczości na obszarach wiejskich.
Celem spotkania inauguracyjnego, które prowadził i moderował zastępca dyrektora Departamentu Pomocy Technicznej w MRiRW pan Ryszard Kogut, było przekazanie informacji o założonych celach i planowanych działaniach KSOW+ oraz zaprezentowanie efektów i dotychczasowego doświadczenia Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, w tym również Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich; funkcjonujących w ramach PROW 2014-2020.
Część I
Pierwsza część wydarzenia miała charakter oficjalny. Podczas niej, odbyło się uroczyste wręczenie powołań członkiniom oraz członkom Komitetu Sterującego KSOW+, którego dokonał Wiceminister Janusz Kowalski. Komitet ma bardzo ważną rolę do odegrania w całej strukturze funkcjonowania i działalności KSOW+ — będzie m.in. wyznaczał kierunki tematyczne działania Sieci z uwzględnieniem zidentyfikowanych potrzeb grup docelowych oraz wydawał rekomendacje dotyczące realizacji zadań KSOW+ na podstawie sprawozdań z działalności Sieci.
W dalszej części, pan Ryszard Kogut przedstawił uczestnikom wydarzenia szczegółowe i informacje dotyczące struktury działalności KSOW+, wskazując m.in. cele szczegółowe, poszczególne zadania, strukturę organizacyjno-instytucjonalną, a także zasady bieżącego funkcjonowania jednostek w ramach sieci oraz wymiany informacji pomiędzy nimi. Jednocześnie, podkreślił niezwykle ważną i istotną rolę, jaką mają spełniać partnerzy KSOW+ oraz zaznaczył o możliwości ich współpracy przy realizacji projektów w ramach KSOW+. [Prezentacja – kliknij tutaj]
W kwestiach dotyczących komunikacji i bieżącej wymiany informacji oraz wiedzy, warto podkreślić, że w dniu 1 lipca 2023 roku uruchomiony zostanie portal internetowy KSOW+, który będzie dostępny pod adresem www.ksowplus.pl. O jego strukturze i funkcjonalności mówił dyrektor Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Warszawie pan Paweł Krzeczunowicz. [Prezentacja – kliknij tutaj] Wskazał on, iż w związku ze znacznie poszerzonym zakresem działań KSOW+, obejmującym całą Wspólną Politykę Rolną, portal będzie podzielony na cztery najważniejsze sekcje tematyczne:
- transfer wiedzy i innowacje,
- rolnictwo i produkcja rolna,
- klimat i środowisko
- rozwój obszarów wiejskich.
W każdej z tych sekcji publikowane będą aktualne informacje, zaproszenia na wydarzenia, interesujące materiały, bazy danych oraz inne zasoby, dostępne w atrakcyjnych formach np. filmy czy publikacje upowszechniające wiedzę w danym zakresie tematycznym, a jednocześnie wspierające realizację Planu Strategicznego WPR 2023-2027.
Nowy portal oferuje również subskrypcję dwóch tematycznych newsletterów KSOW+. Pierwszy z nich dotyczył będzie zagadnień związanych z transferem wiedzy i innowacji, wdrażaniem innowacyjnych rozwiązań, w tym również — kwestiami ważnymi dla rolnictwa, klimatu oraz środowiska. Stanie się naturalną kontynuacją wydawanego do tej pory newslettera „Flesz SIR”.
Drugi newsletter będzie koncentrował się nad pozostałymi aspektami wielokierunkowego rozwoju obszarów wiejskich, czyli m.in. na podejściu LEADER, przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, kołach gospodyń wiejskich czy włączeniu społecznemu.
Dyrektor Krzeczunowicz podczas swojej prelekcji omówił również Europejską Sieć ds. WPR (EU CAP Network) powołaną w dniu 6 października 2022 roku przez Komisję Europejską w celu wspierania wdrażania planów strategicznych WPR, wymiany wiedzy i innowacji oraz oceny i monitorowania WPR. Dyrektor podkreślił, że KSOW+ stanowi część Europejskiej Sieci, w ramach której realizowana jest współpraca pomiędzy krajowymi sieciami ds. WPR każdego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
W dalszej kolejności, dyrektor Departamentu Wspólnej Polityki Rolnej w MRiRW, pan Łukasz Tomczak, przedstawił bieżące informacje na temat Planu Strategicznego WPR 2023-2027. Zwrócił uwagę, że Wspólna Polityka Rolna przeszła znaczącą reformę, włączając się w konieczność realizacji polityki Europejskiego Zielonego Ładu. W związku z tym, pojawił się szereg nowych instrumentów wsparcia, nieobecnych wcześniej. Dyrektor Tomczak zachęcał do śledzenia wszystkich informacji na stronach Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi i podkreślał, że dokumenty wykonawcze będą podlegały konsultacjom, w tym również społecznym. Ponadto potwierdził, że aktualny harmonogram naborów oraz ich zasady, będą sukcesywnie publikowane na stronie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Na zakończenie pierwszej części tego wydarzenia głos zabrał dyrektor Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, pan Ireneusz Drozdowski. Podziękował za owocną, dotychczasową współpracę wszystkich jednostek tworzących sieć. Podkreślił również, że największe podziękowania należą się partnerom Sieci, którzy poprzez realizację wielu projektów spełniających oddolne potrzeby rolników i mieszkańców obszarów wiejskich, aktywnie włączali się w jej dotychczasową działalność. Dyrektor dodał również, że dotychczasowe sieci, a więc zarówno KSOW jak i SIR, doskonale zrealizowały swoje cele i choć miały przed sobą wiele wyzwań, to w pełni im sprostały, przyczyniając się do poprawy konkurencyjności polskiego rolnictwa i podniesienia jakości życia na obszarach wiejskich. Efektem czego było zrealizowanie wielu ważnych wydarzeń służących zarówno rozwojowi rolnictwa i obszarów wiejskich, jak i wdrażanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.
KSOW+ ma łatwiejsze zadanie; bazuje na doświadczeniach i potencjale kadrowym dotychczas funkcjonujących sieci. Dyrektor Drozdowski podkreślił jednak, że jest dużo zadań o wysokim znaczeniu, związanych ze wspieraniem wdrażania PS WPR 2023-2027. Jednym z nich są innowacje. Nie osiągniemy efektywnego postępu bez wdrażania innowacyjnych rozwiązań bezpośrednio do praktyki. Dodał również, że cała praca, która została wykonana w ramach europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji / grup operacyjnych EPI będzie kontynuowana, a KSOW+ będzie podejmować coraz to większe wyzwania w tym obszarze. Kolejnym kluczowym zadaniem jest transfer wiedzy, który był i jest bardzo ważny, a teraz — z uwagi na tworzenie nowego systemu transferu wiedzy i innowacji w całej UE, będzie jeszcze ważniejszy. Polityka europejska jasno wskazuje, że efektywność w tym zakresie jest kluczowa dla rozwoju odpornego i zrównoważonego systemu żywnościowego w Europie. W związku z tym, zmiany będą wprowadzane dużo szybciej i przede wszystkim — zgodnie z oczekiwaniami społecznymi.
Część II
Druga część wydarzenia inauguracyjnego poświęcona była potencjałowi oraz doświadczeniom Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, w tym również Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich; poprzez prezentację przykładów projektów zakończonych sukcesem, a zrealizowanych w ramach PROW 2014-2020. Przedstawione projekty stanowiły szereg dobrych praktyk służących rozwojowi rolnictwa i obszarów wiejskich:
- II Szczyt polskich Grup Operacyjnych EPI – Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Warszawie;
- Europejski Parlament Wiejski – jednostka centralna KSOW w Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Warszawie;
- Innowacyjne rozwiązania w krótkich łańcuchach żywności – dobre przykłady z Lubelszczyzny” LODR w Końskowoli – Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli;
- Mapa interaktywna projektów – Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego;
- Lokalne Grupy Działania Województwa Świętokrzyskiego liderem wdrażania środków PROW – Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego;
- Moja SMART wieś – Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Pan;
- Warsztaty z klimatem – Europejski Fundusz Wsi Polskiej;
- Ogólnopolska Kampania medialna – spółdzielnie energetyczne dla polskiej Wsi – Polska Fundacja Innowacji.
Podsumowania spotkania inauguracyjnego KSOW+ dokonał dyrektor, pan Ryszard Kogut.
Poszerzony zakres działalności oraz wsparcie dla wdrażania PS WPR na lata 2014-2020 stanowią optymalny ewolucyjny rozwój dotychczasowych działań sieci KSOW i SIR. Zbudowany potencjał będzie przynosił wymierne rezultaty, jednak jak wspominano podczas inauguracji wielokrotnie – Sieć będzie silna aktywnością swoich partnerów.
Źródłem zdjęć zamieszczonych poniżej jest MRiRW.
