Uczestnikami wyjazdu studyjnego odbywającego się w terminie 19-24.10.2019 r. w Holandii, było 30 osób z terenu całej Polski, w tym osoby do 35 roku życia. Wizyta studyjna była organizowana przez Częstochowskie Stowarzyszenie Rozwoju Małej Przedsiębiorczości oraz Polski Instytut Rolnictwa sp. z o.o. i Fundację Przedsiębiorczości. Niniejsza wizyta studyjna została zorganizowana przy ścisłej współpracy z Ambasadą Królestwa Niderlandów w Warszawie, która podkreśliła swoje dalsze zainteresowanie w potencjalnym transferze rozwiązań niderlandzkich do Polski. W operacji oprócz rolników wzięli udział przedsiębiorcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz inne osoby zainteresowane tematyką operacji, a więc podmiotów, które są zainteresowane wdrażaniem innowacyjnych rozwiązań w zakresie produkcji żywności i będą mogły stworzyć potencjalne grupy operacyjne.
Celem wizyty studyjnej było zwiększenie wiedzy uczestników operacji we wdrażaniu innowacyjnych technologii w zakresie produkcji rolniczej w oparciu o farmy wertykalne, na podstawie przykładów dobrych praktyk z Holandii, wśród 30 uczestników operacji zainteresowanych możliwością współpracy we wdrażaniu tej wiedzy. W niedługim czasie ludzkość będzie borykała się z problemem zapewnienia żywności dla stale zwiększającej się liczby mieszkańców naszej planety. Jednocześnie konsumenci, w szczególności w miastach, oczekują żywności wysokiej jakości i zachowującej długo świeżość. Farmy wertykalne czyli pionowa uprawa roślin pod zadaszeniem to nowy rodzaj produkcji żywności w obszarach zurbanizowanych. Takie uprawy są w pełni kontrolowalne, bezpieczne, przewidywalne, a także odporne na działania atmosferyczne czy szkodniki oraz niepowodujące negatywnych oddziaływań na zmiany klimatyczne i środowisko. To może być odpowiedź na te potrzeby.
W czasie wyjazdu studyjnego jego uczestnicy mieli okazję dowiedzieć się czym jest Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich, jakie możliwości daje działanie „Współpraca”, poznać podstawy uprawy wertykalnej oraz jaką rolę odegrała i dalej odgrywa nauka w rozwoju tej uprawy. Ponadto uczestnicy pozyskali bezpośrednią i praktyczną wiedzę na temat uprawy wertykalnej oraz sprzedaży bezpośredniej produktów tak wytworzonych oraz możliwości współdziałania przy realizacji innowacyjnych wdrożeń w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
Wizyta studyjna rozpoczęła się prelekcją na temat Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich oraz działania „Współpraca”. Podczas prelekcji przedstawiono czym jest Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR), jak można zostać partnerem SIR oraz jakie możliwości daje aktywność w SIR, a także informacje odnośnie wsparcia wdrożenia innowacyjnych rozwiązań w produkcji rolniczej przy udziale środków PROW 2014-2020, czym jest Działanie Współpraca oraz uwarunkowania dotyczące działania Współpraca, a także przykłady grup operacyjnych EPI. Kolejnym punktem była prelekcja dotycząca podstaw w zakresie uprawy wertykalnej, w ich powszechności, zalet oraz warunków technicznych. Podczas prelekcji przedstawiono podstawowe informacje o uprawie wertykalnej, genezie ich powstania, rodzajach upraw wertykalnych, wstępne informacje odnośnie warunków technicznych, w tym świetlnych, a także o opłacalności i aspektach społecznych.
Kolejny dzień w całości poświęcony był roli nauki w zakresie uprawy wertykalnej, jej rozwoju oraz prowadzonych aktualnie badań w tym kierunku. Wszystkie działania tego dnia odbyły się na terenie Uniwersytetu w Wageningen. Podczas prelekcji przedstawiono historyczne już prace badawcze i rozwojowe dotyczące uprawy wertykalnej, w tym te prowadzone przez prekursorów japońskich, oraz te prowadzone na tutejszym uniwersytecie. Przedstawiono zalety rolnictwa wertykalnego w odniesieniu do zmian klimatycznych, redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz badania dotyczące wpływu światła na jakość wytwarzanych produktów. Następnie uczestnikom przedstawiono przykłady badań naukowych wdrożonych do praktyki produkcyjnej w Japonii, Holandii oraz Stanach Zjednoczonych. Można było dowiedzieć się jak ważny jest szybki transfer zdobyczy naukowych do praktyki. W dalszej części uczestnicy mieli okazję odwiedzić eksperymentalne uprawy wertykalne prowadzone przez naukowców z Wageningen na różnych roślinach. Badania obecnie są prowadzone nad wdrożeniem do uprawy wertykalnej innych roślin, warzyw i owoców, a także nad zwiększeniem jakości oraz trwałości już produkowanych warzyw poprzez adekwatne dawkowanie światła oraz składników odżywczych. Kolejnym punktem były wizyty w dwóch firmach – startupach, które zlokalizowane są na terenie uniwersytetu oraz ściśle z nim współpracują. Pierwsza z nich, Vegeler zajmuje się produkcją urządzeń do uprawy wertykalnej w postaci regałów oraz stanowisk nabiurkowych, a więc prowadzeniem w pełni kontrolowanej przez komputer uprawy wertykalnej, która może być prowadzona w warunkach domowych, lub niedużej przestrzeni biurowej czy usługowej. Druga z nich, firma Sigrow, zajmuje się produkcją autonomicznych i niezależnych sensorów monitorujących wszystkie parametry uprawy wertykalnej i wewnętrznej oraz przekazuje, te dane poprzez sieć do komputerów sterujących, aby te odpowiednio dawkowały oświetlenie, nawodnienie czy podawane składniki.
W kolejnym dniu wyjazdu studyjnego uczestnicy mieli okazję zapoznać się z aspektami technicznymi założenia oraz prowadzenia uprawy wertykalnej warzyw i przypraw w firmie GrowX. Podczas wizyty omówione zostały aspekty techniczne oraz prawne założenia farmy wertykalnej, doświadczenia właścicieli w zakresie współpracy z innymi podmiotami oraz napotkane trudności. W ciągu tego samego dnia uczestnicy odwiedzili jeszcze jedną farmę wertykalną o nazwie One Farm, założoną przez firmę ALab. Ciekawostką jest, że farma ta powstała w ramach inkubatora dla nowych technologii prowadzonego przez miasto Amsterdam i ściśle współpracuje z samorządem w zakresie rozwoju swojej produkcji, a także dystrybucji wytworzonych produktów.
Ostatnim elementem wyjazdu studyjnego była wizyta w jednej z najefektywniejszym firm zajmujących się produkcją wewnętrzną i wertykalną, firmie Certhon. Wizyta rozpoczęła się od przedstawienia działalności firmy, a jest ona bardzo szeroka od produkcji warzyw, takich jak sałata, pomidory poprzez uprawę truskawek, a na storczykach kończąc. Następnie część tej produkcji została przedstawiona uczestnikom podczas odwiedzania kolejnych pomieszczeń z uprawami. Warty podkreślenia jest fakt, że wszystkie uprawy są nadzorowane przez systemy komputerowe, które sterują dawkowaniem światła, a więc długością dnia i nocy, nawadnianiem oraz dawkowaniem poszczególnym roślinom składników odżywczych. Wizyta studyjna może wpłynąć pozytywnie na rozwój tego kierunku rolnictwa w Polsce. Wśród uczestników można było słyszeć głosy o dużym zainteresowaniu tematyką operacji, w tym również stworzeniem grupy operacyjnej, która rozpoczęłaby uprawę wertykalną.
