Uczestnikami wyjazdu studyjnego odbywającego się w dniach 16-21.09.2019 r na terenie Umbrii we Włoszech, było 30 mieszkańców obszarów wiejskich z województwa: śląskiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i małopolskiego. Wizyta studyjna była organizowana przez Częstochowskie Stowarzyszenie Rozwoju Małej Przedsiębiorczości oraz Polski Instytut Rolnictwa sp. z o.o. i Fundację Przedsiębiorczości. W operacji oprócz rolników wzięli udział przedsiębiorcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz inne osoby zainteresowane tematyką operacji, a więc podmiotów, które są zainteresowane wdrażaniem innowacyjnych rozwiązań w małych gospodarstwach rolnych i będą mogły stworzyć potencjalne grupy operacyjne. Celem wizyty studyjnej była wymiana doświadczeń oraz wiedzy know-how z zakresu innowacyjnej uprawy i przetwórstwa trufli pomiędzy 30 mieszkańcami obszarów wiejskich województw śląskiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i małopolskiego, w tym min. 15 w wieku do 35 lat, zainteresowanych możliwością współpracy we wdrażaniu tej wiedzy. W czasie wyjazdu studyjnego jego uczestnicy mieli okazję dowiedzieć się czym jest Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich, jakie możliwości daje działanie ”Współpraca”, poznać podstawy uprawy trufli oraz jaką rolę odegrała i dalej odgrywa nauka w rozwoju tej uprawy. Ponadto uczestnicy pozyskali bezpośrednią i praktyczną wiedzę na temat innowacyjnej uprawy trufli i jej przetwórstwa, know-how nt. uprawy trufli i ich przetwórstwa oraz możliwości współdziałania przy realizacji innowacyjnych wdrożeń w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
Wizyta studyjna rozpoczęła się prelekcją na temat Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich oraz działania „Współpraca”. Podczas prelekcji przedstawiono czym zajmuje się Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR), jak można zostać partnerem SIR oraz jakie możliwości daje aktywność w SIR, a także informacje odnośnie wsparcia wdrożenia innowacyjnych rozwiązań w produkcji rolniczej przy udziale środków PROW 2014-2020, czym jest działanie „Współpraca” oraz uwarunkowania dotyczące działania „Współpraca” oraz przykłady grup operacyjnych EPI.
Kolejnym punktem programu była prelekcja dotycząca przedstawienia podstawowych informacji o truflach, w tym ich naturalnych warunkach oraz możliwościach uprawy. Podczas wizyty w Szkole Trufli w Uppiano przedstawiono podstawowe informacje o truflach, ich występowaniu oraz rodzajach, wstępne informacje odnośnie uwarunkowań przyrodniczych oraz klimatycznych niezbędnych do uprawy trufli, miejsca gdzie hodowla trufli jest popularna i często spotykana, podstawowe informacje odnośnie wykorzystania trufli w przemyśle spożywczym.
Następnie uczestnicy mogli zobaczyć gospodarstwa rolne znajdujące się w okolicach Citta di Castello oraz Madrevite, które prowadzą również działalność agroturystyczną, edukacyjną oraz produkcyjną, która jest charakterystyczna dla regionu Umbrii. W dalszej kolejności mogli zobaczyć jak wygląda uprawa trufli w sposób tradycyjny oraz sztuczny. Mieli również niepowtarzalną okazję do zbioru trufli przy użyciu psa. Udało się zebrać w ten sposób kilka trufli. Przedstawiono również rodzaje trufli jakie występują we Włoszech oraz są możliwe do wyhodowania w Polsce, uwarunkowania przyrodnicze niezbędne do wyhodowania wcześniej przedstawionych gatunków trufli skupiając się głównie na warunkach klimatycznych oraz glebowych, gatunków drzew występujących w Polsce i we Włoszech, w korzeniach których możliwe jest wyhodowanie trufli, okresów w jakich owocują poszczególne rodzaje trufli oraz czasu jaki potrzebny jest na wyhodowanie poszczególnych gatunków. Uczestnicy dowiedzieli się również o innych gałęziach produkcji rolniczej prowadzonej i przeważającej w regionie, np. uprawie winorośli i oliwek oraz ich przetwórstwa. Podczas tych wizyt uczestnicy oprócz aspektów edukacyjnych mieli okazję degustacji produktów lokalnych pochodzących bezpośrednio od rolników, w tym produktów z trufli białej oraz czarnej, a także serów, szynki, wina oraz oliwy.
W dalszej kolejności uczestnicy mieli okazję podczas spotkania w siedzibie CIA Umbria (Confederazione Italiana Agricoltori del Umbria) zapoznać się z charakterystyką lokalnego rolnictwa, w tym w szczególności ze specyfiką produktów lokalnych i tradycyjnych, które zostały zaprezentowane również do degustacji. Spotkanie umożliwiło wymianę doświadczeń w zakresie uprawy trufli. Spotkanie odbyło się z udziałem Pana Matteo Bartolini, prezydenta CIA w regionie Umbrii.
Ostatnim elementem wyjazdu studyjnego była prelekcja na Wydziale Rolnictwa, Żywności i Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu w Perugii. Podczas prelekcji uczestnicy mogli dowiedzieć się o badaniach naukowych prowadzonych w celu uzyskania jak najlepszych wyników hodowli trufli, innowacyjnych sposobach hodowli trufli, nowych technologiach stosowanych do hodowania trufli, współpracy pomiędzy naukowcami a rolnikami w kwestii uprawy trufli, osiągnięcia jak największej efektywności w uprawie trufli w warunkach sztucznych. Wizyta studyjna może wpłynąć pozytywnie na rozwój tego kierunku rolnictwa w Polsce. Wśród uczestników nawiązała się dyskusja dotycząca możliwości utworzenia potencjalnej Grupy Operacyjnej, która rozpoczęłaby uprawę trufli w jednym z regionów Polski, o korzystnych warunkach dla jej uprawy. Może to stanowić impuls dla innych rolników i przedsiębiorców do rozpoczęcia takiej produkcji.
