W dniu 12 maja br. Grupa Operacyjna EPI „PASZA Z PROSA” rozpoczęła w ramach działania „Współpraca” realizację projektu pn. „Wyselekcjonowanie krajowych i zagranicznych populacji prosa rózgowatego przeznaczonych do uprawy na cele paszowe w warunkach zachodzących zmian klimatycznych w Polsce„.
Cel projektu:
Opracowanie i wdrożenie nowego produktu – paszy pochodzącej z wprowadzonego do uprawy w Polsce nowego gatunku rośliny paszowej: wieloletniego prosa rózgowatego (Panicum virgatum) w celu zaproponowania rolnikom alternatywnego źródła pozyskania paszy objętościowej. Ocena wartości gospodarczej odmian i populacji przeprowadzona zostanie na stanowiskach gleb lekkich i średnio zwięzłych, w warunkach zmieniającego się klimatu, głównie niedoboru wody i wysokiej temperatury powietrza. W pierwszym etapie, planowanym na rok 2022, opracowana zostanie metodyka prowadzenia badań. Zgodnie z opracowaną metodyką, w pięciu lokalizacjach, nasionami pięciu odmian pastewnych sprowadzonych z USA, obsiane zostaną poletka doświadczalne W roku siewu zostaną wykonane obserwacje dotyczące oceny wschodów, możliwość uprawy na różnych stanowiskach oraz wykonane zostaną zabiegi pielęgnacyjne podkoszenia. W latach 2023-2024, tj. w II-III etapie operacji, zostaną wykonane zabiegi pielęgnacyjne, pomiary i obserwacje zgodne z opracowaną metodyką oraz zebrane dwa pokosy. Zebrane i poddane ocenie będą również nasiona poszczególnych odmian. Zebrana masa zielona zgodnie z metodyką zostanie poddana analizie plonowania i wartości żywieniowej.
W trakcie realizacji pierwszego etapu projektu zostanie założona strona internetowa, na której umieszczana będzie dokumentacja fotograficzna i filmowa z postępów wykonywanych prac polowych oraz zrealizowanych działań upowszechnieniowych. Zebrane pomiary i obserwacje zostaną poddane analizie statystycznej w celu właściwej interpretacji otrzymanych wyników badań- jako przeprowadzenie analizy porównawczej jakości zastosowanych odmian prosa. Zebrane wyniki zostaną opracowane i opublikowane w prasie branżowej, w miesięczniku PODR, umieszczone na stronie internetowej, przekazywane podczas realizowanych szkoleń, dni pola, w tym organizowanej cyklicznie od 2015 roku konferencji pt. „Dni Traw i Ekologii Terenów Zieleni”. Po wykonaniu analizy wartości żywieniowej, proso będzie stanowić alternatywne źródło pozyskiwania paszy objętościowej. Wyniki analiz laboratoryjnych wskażą na konkretne gatunki np.: bydło mleczne, mięsne, kozy itd., czy typy użytkowania np.: mleczny, mięsny, ekstensywny itd. jako preferowane do skarmiania sianem lub kiszonką z prosa rózgowatego. Ocena zawartości podstawowych składników pokarmowych w zebranej biomasie pozwoli na ocenę zdolności do pobierania składników pokarmowych, ale też zawartości np. metali ciężkich.
Główne korzyści:
Proso rózgowate może być uprawiane na obszarach spełniających minimalne wymagania klimatyczne i glebowe, gdzie utrudnione jest uprawianie innych roślin: zbożowych, pastewnych i objętościowych. Roślina ta stanowić będzie dla polskich rolników nowe alternatywne źródło wartościowej paszy objętościowej (siana) niezbędnej do wyżywienia zwierząt gospodarskich, uzyskiwanej w warunkach zachodzących zmian klimatu. Jednokrotny zakup nasion, uprawa gleby, wysiew umożliwiają zbiór plonów przez kilkanaście lat przy minimalnym nakładzie finansowym i robocizny. Taką alternatywą mogą być zainteresowane koła łowieckie oraz inne podmioty zainteresowane wykorzystaniem stanowisk śródleśnych do celów paszowych, w tym jako pasy ochronne dla nasadzeń drzew. Rośliny prosa rózgowatego ze względu na rozbudowany system korzeniowy, niewielkie wymagania glebowe mogą być wysiewane na glebach wyłączonych z produkcji rolnej i wprowadzane w miejsca trudne do zagospodarowania. Ograniczone potrzeby nawozowe prosa, w porównaniu do gatunków jednorocznych np.: kukurydzy lub zbóż, istotnie zmniejszają wprowadzanie do gleby związków mineralnych podlegających wypłukiwaniu do wód gruntowych.
Czas realizacji projektu: 12-05-2022 do 30-11-2024
Źródła finansowania operacji: środki EFRROW, krajowe środki publiczne, środki własne podmiotów wchodzących w skład grupy operacyjnej.
Całkowity budżet operacji: 2 348 082,10 zł.
Główna lokalizacja realizacji operacji (NUTS3): PL637.
Dodatkowa lokalizacja realizacji operacji (NUTS3): PL638; PL613.
Strona internetowa: www.paszazprosa.podr.pl