W dniach 16-18 września 2020 roku, odbyło się Seminarium, w formie wideokonferencji, poświęcone Planom Strategicznym Wspólnej Polityki Rolnej z wykorzystaniem Systemu Wiedzy i Innowacji w Rolnictwie „CAP Strategic Plans: The key role of Agriculture Knowledge and Innovation Systems (AKIS) in Memebr Systems”. Początkowo Seminarium miało mieć miejsce w Warszawie jednak ze względu na wystąpienie COVID-19 zostało zrealizowane w formie online. Organizatorami byli Dyrekcja Generalna ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisji Europejskiej (DG AGRI) oraz Punkt Obsługi Europejskiego Partnerstwa Innowacyjnego EIP-AGRI Service Point.
Słowo wstępne wygłosił Pan Janusz Wojciechowski, Komisarz UE ds. Rolnictwa, który nakreślił priorytety i wyzwania stojące przed polityką europejska w zakresie rolnictwa w najbliższej perspektywie. Jako główny prelegent wystąpił Pan Jan Krzysztof Ardanowski, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który zwrócił uwagę na wymagania jakim w obecnych czasach muszą sprostać rolnicy. Stwierdził, że zarówno wiedza historyczna jak i wiedza z zakresu rolnictwa już nie wystarczają gdyż współczesny świat otworzył się bardzo na nowe wyzwania jak np. ochrona środowiska czy bezpieczeństwo żywnościowe. Pomóc rolnikowi muszą naukowcy i doradcy, którzy powinni dostarczyć najnowszej i wszechstronnej wiedzy. W Polsce sytuacja jest o tyle złożona, że istnieje wiele gospodarstw małych, których nie można oceniać tylko przez pryzmat efektywności ekonomicznej ale również realizacji potrzeb i aspiracji mieszkańców wsi.
Wystąpienia przedstawicieli organizatorów Pani Kerstin Rosenow, kierownika działu badań i innowacji w DG AGRI oraz Pana Pacome Elouna Eyenga, kierownika EIP-AGRI Service Point skupiały się na planach WPR oraz sieci WPR po 2020 roku i kluczową rolą jaką będzie odgrywał system AKIS. Seminarium ma nam wszystkim pomóc w budowie systemu opartego na dzieleniu się wiedzą i innowacjami oraz wsparciu rolników, przedsiębiorców i społeczności wiejskich i odpowiadać na rosnące zapotrzebowanie na innowacje w postaci nowych produktów, procesów, technologii czy usług. Podczas panelu dyskusyjnego z udziałem ekspertów stwierdzono, iż uzyskanie skutecznego efektu możliwe będzie dzięki odpowiednio wykwalifikowanym specjalistom tworzącym sieć, w tym przede wszystkim doradcom rolniczym i brokerom, którzy wnoszą niezbędną wiedzę, aby wyniki można było zastosować w praktyce.
Inge Van Oost, główna specjalistka zajmująca się systemem AKIS w Departamencie Rolnictwa KE, stwierdziła, że aktualny model wspierania innowacji, finansowania oraz upowszechniania wyników sprawdził się, jednak musi być ulepszany. Sukcesem okazało się łączenie wymiany wiedzy pomiędzy programem Horyzont 2020 a Grupami Operacyjnymi tworzonymi w ramach działania M16 Współpraca, przy wsparciu EIP-AGRI. Model ten będzie w latach 2021-2027 kontynuowany i rozwijany a głównym wyzwaniem będzie wdrożenie systemu AKIS opartego na jednolitych zasadach w każdym państwie członkowskim, który obecnie jest fragmentaryczny i wymaga zwiększenia i zacieśnienia powiązań i usprawnienia kanałów komunikacji pomiędzy uczestnikami.
Następnie przedstawiciele krajów członkowskich UE poruszali tematy związane z istotą integracji działań doradców w systemie AKIS, uczestnictwem innych podmiotów w tym przedsiębiorców, organizacji pozarządowych i administracji, w rozwijaniu narzędzi wspierania innowacji dla ostatecznego odbiorcy jakim jest rolnik.
Reprezentujący stronę polską Pan Ryszard Kamiński, podsekretarz stanu w MRiRW oraz Pan Krzysztof Janiak, z-ca dyrektora CDR w Brwinowie zaprezentowali strukturę i zasady funkcjonowania systemu doradztwa rolniczego, sieci na rzecz innowacji w rolnictwie oraz transferu wiedzy i innowacji w Polsce, zwracając szczególną uwagę na dobrze zorganizowaną sieć doradców oraz wspierających wdrażanie innowacji brokerów w każdym województwie.
Na seminarium poruszano tematy związane z realizacją projektów wspierających innowacje w wielu państwach UE: naukowcy z Rumunii i Hiszpanii omówili korzyści z udziału pracowników uczelni w projektach innowacyjnych; specjaliści z Estonii, Francji, Austrii, Szwecji i Irlandii zaprezentowali efekty wdrażania Grup Operacyjnych EIP-AGRI oraz możliwościach wykorzystania efektów działań Grup w szerszej perspektywie m.in. poprzez współpracę międzynarodową tych podmiotów, która będzie ważnym elementem WPR 2021-2027; przedstawiciele ministerstw rolnictwa Hiszpanii, Estonii, Słowenii oraz Holandii zwrócili uwagę na wdrażanie AKIS jako skoordynowanego działania i współpracy między Ministerstwem Rolnictwa danego kraju UE oraz jednostką wspierającą transfer wiedzy i innowacji, tworzenie i wzmacnianie struktur sieciujących, upowszechniających wiedzę oraz opracowanie modeli przekazujących wiedzę do praktyki. Zaproponowano stworzenie jednego ogólnoeuropejskiego portalu gromadzącego wiedzę na temat doradców, projektów w formie interaktywnej platformy transferu wiedzy łączącej w czasie rzeczywistym powiązane ze sobą podmioty o podobnych potrzebach lub pomysłach.
Po każdym z paneli odbywały się dyskusje, w tym w ramach wielu małych losowo dobieranych grup dyskusyjnych, gdzie każdy mógł swobodnie brać udział w dyskusji i proponować swoje rozwiązania.
Podsumowujący seminarium Pan Wolfgang Burtscher, dyrektor DG AGRI, podziękował uczestnikom za aktywny udział i wymianę doświadczeń z wprowadzania innowacji w poszczególnych krajach UE. Dyrektor zwrócił uwagę na fakt, iż dobrze funkcjonujący system AKIS jest elementem kluczowym we wspieraniu innowacji w całej UE, umożliwia skoordynowanie działań między krajami w zakresie unijnych i krajowych funduszy na badania i innowacje oraz wymianę wiedzy.
Wydarzenie było nagrywane a wnioski mają zostać udostępnione uczestnikom. W spotkaniu i dyskusjach brali udział przedstawiciele Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie: Krzysztof Janiak k.janiak@cdr.gov.pl i Aleksander Bomberski a.bomberski@cdr.gov.pl do których prosimy zwracać się w razie pytań.
